Anomalie poślizgu cenowego

Z danych napływających z różnych części świata wynika, że większość traderów nie rozumie mechanizmu realizacji poślizgu cenowego podczas zawierania transakcji u swojego brokera. Zjawisko to jest szczególnie widoczne w dyskusjach na forach internetowych oraz grupach społecznościowych. Nie jest to niczym dziwnym, ponieważ poślizg jest trudny do monitorowania i wymyka się jednoznacznej ocenie.

Wielu regulatorów rynków finansowych stara się eliminować wszelkie oszustwa związane z tzw. wolną egzekucją oraz innymi praktykami utrudniającymi uczciwy handel. Czy działania tych instytucji są skuteczne? Przyjrzyjmy się kilku przykładom.

Regulacje i nadzór w USA

Stany Zjednoczone posiadają jeden z najbardziej rozbudowanych systemów nadzoru nad rynkiem finansowym. Codziennie wszystkie dane dotyczące transakcji muszą być przesyłane do National Futures Association (NFA). Wszelkie poślizgi oraz odchylenia od normy są stale monitorowane, a w przypadku wykrycia nieuczciwych praktyk nakładane są surowe kary.

Przykładem jest sprawa brokera FXCM, na którego w sierpniu 2011 r. NFA nałożyło grzywnę w wysokości 2 mln USD za nadużycia związane z asymetrycznym poślizgiem. Klienci otrzymali rekompensaty w ciągu 30 dni. W październiku tego samego roku komisja CFTC nakazała FXCM zwrot 14,2 mln USD klientom poszkodowanym przez brak przyznania dodatnich zysków z poślizgu. Ostatecznie FXCM otrzymało zakaz działalności w USA.

Działania FCA w Wielkiej Brytanii

Podobne kroki podjęła brytyjska instytucja FCA, nakładając w lutym 2014 r. karę w wysokości 4 mln funtów na FXCM oraz FXCM UK za naruszenia związane z poślizgiem cenowym. Dodatkowo broker został zobowiązany do wypłaty 6 mln funtów poszkodowanym klientom. Przeprowadzone dochodzenie wykazało, że FXCM poprawnie realizował zamówienia jedynie w 15% przypadków.

Poślizg cenowy w Polsce

Podobne problemy miały miejsce w Polsce. W dniu 18 września 2018 r. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) nałożyła rekordową karę w wysokości 9,9 mln zł na brokera XTB za stosowanie asymetrycznego poślizgu. Komisja ustaliła, że w latach 2014–2015 broker stosował mechanizm działający na niekorzyść klientów, co skutkowało stratami w wysokości od 8 do 23,5 mln zł. Ponadto XTB celowo opóźniał realizację zleceń i nie informował klientów o sposobie egzekucji transakcji.

Kluczowe pytania i dalsze analizy

Wobec powyższych faktów nasuwa się kilka istotnych pytań:

• Czy polscy traderzy otrzymają odszkodowania za poniesione straty?
• Czy wszystkie jurysdykcje podchodzą do tego problemu w podobny sposób?
• Jak uniknąć patologii związanej z nieuczciwą realizacją zleceń?

Ze względu na złożoność zagadnienia, szczegółowe odpowiedzi na te pytania zostaną omówione w osobnych artykułach poświęconych organom nadzoru, platformom inwestycyjnym oraz brokerom forex.

Autor: Dariusz Kaniewski